Czynny żal – kiedy i jak go stosować?

Przestępstwo skarbowe i wykroczenie skarbowe – różnice

W kodeksie karno- skarbowym możemy wyróżnić dwa rodzaje czynów zabronionych, które podzielono według szkodliwości społecznej czynu. Jeśli dla danego czynu zabronionego w kodeksie została wyznaczona grzywna – będzie to uznane za wykroczenie skarbowe. Należy jednak mieć na uwadze, że w przypadku, gdy niespłacone zaległości przewyższałyby wysokość minimalnego wynagrodzenia z okresu popełnienia czynu zabronionego, wówczas zostanie ono uznane za przestępstwo skarbowe. W tym przypadku natomiast wysokość grzywny przewidziana jest w stawkach dziennych.

Dodatkowo podatnik może zostać ukarany karą ograniczenia lub pozbawienia wolności.

Przykłady przestępstw i wykroczeń skarbowych

Dość często popełnianym czynem zabronionym jest niezłożenie deklaracji w terminie lub nieuiszczenie lub zmniejszenie należności na podatek. Jednak lista uchybień, za które grozi przedsiębiorcy odpowiedzialność karno-skarbowa jest znacznie dłuższa i możemy w niej znaleźć również:

• nierzetelnie prowadzenie ksiąg rachunkowych
• bezprawne stosowanie obniżonych stawek VAT
• bezprawne stosowanie zwolnienia VAT

Oczywiście popełnienie czynu zabronionego może być często działaniem niezamierzonym i wynikać z niewiedzy, zaniedbania lub przeoczenia terminu. Dlatego też, aby uniknąć negatywnych konsekwencji popełnienia czynu zabronionego korzystamy z instytucji tak zwanego czynnego żalu.

Czynny żal – co to jest?

Definicję czynnego żalu znajdziemy w Art. 16. § 1 ustawy, który brzmi: „Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu”. Czynny żal jest zatem dokumentem, poprzez który zawiadamiamy Urząd Skarbowy o popełnieniu czynu zabronionego. 

Należy mieć jednak na uwadze, że aby czynny żal został uznany za skuteczny, wszystkie obowiązki z niego wynikające np.: złożenie zaległych deklaracji podatkowych czy uiszczenie w całości należności publicznoprawnej wraz z odsetkami powinny zostać dopełnione jak najszybciej, czyli w dniu, w którym został złożony czynny żal bądź najpóźniej w terminie wyznaczonym przez Urząd Skarbowy.

Trzeba też pamiętać, że czynny żal będzie miał zastosowanie pod warunkiem, że organ podatkowy nie dysponuje wiedzą o popełnionym przestępstwie lub wykroczeniu skarbowym.

Czynny żal nie będzie więc miał zastosowania, jeśli podatnik:

• został wezwany w związku z popełnionym czynem zabronionym, a organy podatkowe udokumentowały już popełnienie przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego
• jest w trakcie postępowania kontrolnego
• zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego
• nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.

Jak złożyć czynny żal?

Czynny żal składa się do urzędu właściwego, w którym podatnik się rozlicza. Można to zrobić osobiście lub drogą elektroniczną wysyłając pismo ogólne na skrzynkę e-PUAP właściwego Urzędu Skarbowego lub Urzędu Celno-Skarbowego lub przez platformę e-Urząd Skarbowy. Pismo złożone online musi być podpisane podpisem kwalifikowanym, Profilem Zaufanym lub podpisem osobistym. 

Czynny żal wzór

Przykładowa treść czynnego żalu

Dane podatnika:

Data i miejsce …………………………………

imię i nazwisko

adres

NIP

Naczelnik Urzędu Skarbowego

  w ………………………………………

 (adres)

ZAWIADOMIENIE O POPEŁNIENIU CZYNU ZABRONIONEGO

Na podstawie art. 16 § 1 Kodeksu karnego skarbowego zawiadamiam o popełnieniu przeze mnie czynu zabronionego polegającego na tym, że:

Nie wymieniłam/łam kasy fiskalnej z papierowym zapisem kopii na kasę fiskalną online w obowiązującym terminie tj. 01.07.2021 roku. Niedotrzymanie ustawowych obowiązków jako podatnika wynikało z braku płynności finansowej a co za tym idzie brakiem środków na zakup kasy online.  Informuję również, że w dniu 02.08.2021 r.  wywiązałem/łam się z zaległych zobowiązań dokonując wymiany kasy fiskalnej.

Równocześnie oświadczam, że przy popełnieniu wyżej wymienionego czynu nie współdziałałem z innymi osobami.

W związku z powyższym wnoszę o odstąpienie od stosowania sankcji przewidzianych w KKS.

Z poważaniem

………………………………………………

 (podpis zgłaszającego czynny żal)

Przykładowa treść czynnego żalu nr 2

Dane podatnika:

Data i miejsce …………………………………

 ………………………………..

(imię i nazwisko)

 …………………………………

(adres)

 NIP…………………………….

Naczelnik Urzędu Skarbowego w ………………………………………

 (adres)

ZAWIADOMIENIE O POPEŁNIENIU CZYNU ZABRONIONEGO

Na podstawie art. 16 § 1 Kodeksu karnego skarbowego zawiadamiam o popełnieniu przeze mnie czynu zabronionego polegającego na tym, że: Zeznanie roczne PIT-36L nie zostało złożone w ustawowym terminie do dnia 30/04/2021 oraz nie dokonano wpłaty wynikającej z tego zeznania.

Wraz ze złożeniem niniejszego zawiadomienia obowiązek ten dopełniłem/łam poprzez wysyłkę zeznania rocznego PIT-36 oraz uiściłem/łam zaległy podatek wraz z odsetkami. Jako dowód załączam potwierdzenie płatności.

Równocześnie oświadczam, że przy popełnieniu wyżej wymienionego czynu nie współdziałałem z innymi osobami. Niedotrzymanie ustawowych obowiązków jako podatnika wynikało z przeoczenia.

W związku z powyższym wnoszę o odstąpienie od stosowania sankcji przewidzianych w KKS.

Z poważaniem

………………………………………………

 (podpis zgłaszającego czynny żal)